Ο Ποδίατρος

Ο ποδίατρος με την ιδιότητα του να παρέχει την πρωτοβάθμια περίθαλψη έρχεται συνήθως αντιμέτωπος με λοιμώξεις του δέρματος οι οποίες μπορεί να έχουν μυκητισιακές, βακτηριακές η’ ιογενείς αίτιες.(Clebak K.T,Malone MA,2018)
Μια από τις ευπαθείς ομάδες είναι οι αθλητές και για τον λόγο αυτό η λοίμωξη από δερματόφυτα έγινε γνωστή με την ονομασία athletes foot η tinea pedis. Το περιβάλλον των αθλητικών δραστηριοτήτων όπως είναι οι πισινές και τα χαλάκια ευνοούν την μόλυνση από σπόρια μυκήτων με αποτέλεσμα η συχνή έκθεση στους χώρους αυτούς, καθώς και οι μικροτραυματισμοί του δέρματος να εκθέτουν τους ανθρώπους που ασχολούνται με τον αθλητισμό σε μεγαλύτερο κίνδυνο μυκητιάσεων λοιμώξεων από ανθρωπολογικούς μύκητες
σε νύχια και δέρμα των ποδιών. Σπανιότερα ζωοφιλικοί η γεωφιλικοί μύκητες μπορεί να προσβάλουν αθλητές που ασχολούνται με την ιππασία.(Mayer P,Handrick W,Nenoff P 2016)

Ως κυριότερη και συνηθέστερη αίτια της δερματοφυτικής λοίμωξης των ποδιών αναφέρεται το ανθρωποφιλικό Trichophyton rubrum και το ακολουθεί το Trichophyton interdigitale και Epidermophyton floccosum. (IIkit M,Durdu M 2015)

Υπεύθυνο δερματόφυτο θεωρείται και η candida spp που είναι συνηθισμένη στο δέρμα των χεριών και στων ποδιών όπως και στα νύχια (Kutlubay Z,Yardimci G ect 2017)

Το Trichophyton rubrum σημείωσε μια αύξηση σε παγκόσμιο επίπεδο κατά το δεύτερο μισό του εικοστού αιώνα και πιθανολογείται ότι αυτό οφείλεται στην αύξηση της χρυσής αθλητικών εγκαταστάσεων από τον αστικό πληθυσμό ,στην αύξηση της παχυσαρκίας καθώς και στην γήρανση του πληθυσμού.(IIkit M, Durdu M 2015)

Από την tinea pedis μολύνονται το 20-25 / του πληθυσμού σε παγκόσμια κλίμακα (Routt ET,Jim SC,Zeichner JA 2014)

Συνεπώς αντιλαμβανόμαστε ότι εκτός από τους αθλητές είναι επιρρεπείς στην μόλυνση από δερματόφυτα και άλλες πληθυσμιακές ομάδες . Συνήθεις ασθενείς είναι όσοι νοσούν από σακχαρώδη διαβήτη λόγο της ανοσοκαταστολής που προκαλεί η νόσος (Eichenfield LF,Friedlander SF 2017), ηλικιωμένοι λόγο της λεπτότερης και ασθενέστερης επιδερμίδας τους (Otani M2017), παιδιά στα οποία υπάρχει ο παράγοντας προδιάθεσης η υπάρχει ήδη ως νόσος στο οικογενειακό περιβάλλον (Eichenfield LF,Friedlander SF 2017) αλλά και άτομα με έντονη πελματιαία υπεριδρωσία στα οποία αυξάνεται ο κίνδυνος προσβολής από δερματική μόλυνση(Vlahovic TK 2016). Αυτού του είδους οι επιφανειακές μυκητισιακές λοιμώξεις αναπτύσσονται κυρίως σε υγρό και σκοτεινό περιβάλλον και μπορούν να γίνουν εισβολείς σε διάφορα μέρη του σώματος(Kaushik N,Pujalte GC,Reeses ST 2015).

Η κλινική τους ένδειξη μοιάζει με εξογκωμένη έκρηξη, ερυθυματώδης και μορφολογικά παρουσιάζουν μια δακτυλιοειδή ασυμμετρία. Οι λοιμώξεις από δερματόφυτα περιορίζονται στην κεράτινη στοιβάδα της επιδερμίδας και υπάρχει περίπτωση να συνοδεύονται από κνησμό, χωρίς αυτό να είναι απαραίτητο(Panthagani AP,Tidman MJ 2015)

Συμφώνα με την κλινική εικόνα της επιδερμικής αυτής μόλυνσης μπορούμε να την διακρίνουμε σε τέσσερις μορφές με συνηθέστερη την μεσοδακτύλια μορφή που συνοδεύεται συνήθως από ξηροδερμία, απολέπιση και σχισμές. Το δέρμα παρουσιάζει λέπτυνση και διάβρωση.
Την πελματιαία μορφή τύπου μοκασίνι που καλύπτει το πέλμα και τις πλευρές του ποδιού παρουσιάζοντας μια ερυθρότητα και έχει χρόνια βλατιδολεπίδωδη μορφή, την οξεία ελκωτική μορφή με εικόνα σαν οξύ έκζεμα, και την φυσαλιδώδη μορφίνη οποία είναι μια φλεγμονώδη κατάσταση με κύριο χαρακτηριστικό το σχηματισμό κυστιδίων και φλυκταινών.(Canavan TN,Elewski BE 2015),(Panthagani AP,Tidman MJ 2015).

Η διάγνωση του tinea pedis είναι σημαντικό να επαληθεύεται με μικροβιολογική ανάλυση και να υπάρχει πρόληψη και έλεγχος της λοίμωξης προς αποφυγή επιπλοκών και επιδημιολογίας.(IIkit M, Durdu M 2015). Στην περίπτωση εξάπλωσης της μόλυνσης στα νύχια, η διάγνωση μπορεί να γίνει συμπληρωματικά με άμεση μικροσκόπιση. Τα δείγματα υποβάλλονται σε επεξεργασία με διάλυμα εκχύλισης της dermatophyte test trip που ανιχνεύει τα αντιγόνα τριχόφυτων με την αρχή της ανοσοχρωματογραφίας χρησιμοποιώντας μονόκλωνα αντισώματα που αντιδρούν με τον πολυσακχαρίτη που υπάρχει στα κυτταρικά τοιχώματα των Trichophyton. Κλινικές μελέτες έδειξαν ότι αυτή η μέθοδος είναι χρήσιμη στις ονυχομυκητιάσεις αλλά όχι στην tinea pedis(Tsunemi V 2017).

Εφόσον η λοίμωξη διαπιστωθεί με την μικροβιολογική εξέταση θα πρέπει να προχωρήσουμε στην αντιμετώπιση της. Η κύρια θεραπεία γίνεται με λήψη από του στόματος αντυμικητισιακών φαρμάκων η με τοπικές θεραπείες. Οι ουσίες που μας βοηθούν στην καταπολέμηση της δερματοφυτίασης και περιέχονται στα στοματικά αντιμυκιτισιακά φάρμακα είναι η τερμπιναφινη,ιτρακοναζολη,φλουκοναζολη,και η κετοκοναζολη η οποία έχει μειωθεί λόγο κινδύνου υποτοξικότητας.
Στα τοπικά αντιμυκιακά φάρμακα νεότερες ουσίες που εισάγονται περιλαμβάνουν αζόλες όπως η εφικοναζολη,λαλικοναζολη,σερτακοναζολη,οξαβορολη,τβαβαμπορολη.(Gupta
AK,Foley KA,Versteag SG 2017)

Ωστόσο, δεν έχουμε επιτυχημένα θεραπευτικά αποτελέσματα γιατί περιοριζόμαστε από τη μη συνέπεια των ασθενών, τις ανεπιθύμητες ενέργειες του φαρμάκου, τις πιθανές αλληλεπιδράσεις με αλλά φάρμακα, την αντιμυκιτιακη αντίσταση και την επανεμφάνιση της νόσου.(Routt ET,Jim SC,Zeichner JA 2014)